De rand van de markt



Op de plek waar vroeger de markt van Kigali stond, staan nu betonnen palen en galerijen – het moet weer een nieuw winkelcentrum worden. Ik zeg weer, omdat er al heel wat van die ‘commercial centers’ verrijzen in de stad en het ziet er allemaal spik en span uit, zeker als het uiteindelijk klaar is, maar vooralnog ontbreekt de klandizie.

Lac Muhazi in het oosten van het land.

Lac Muhazi in het oosten van het land.

Op de plek waar vroeger de markt van Kigali stond, zijn niettemin nog steeds de geuren, de kleuren en de drukte van de markt achtergebleven – als restanten van een verleden, dat nog kleeft aan het heden maar moeilijk te verwijderen lijkt. Aan de rand van de plek waar vroeger de markt van Kigali stond, wordt nog steeds gehandeld in alles waarin te handelen valt. Groenten, aardappen, eieren, stoffen, melk in blik en cored beef en spijkers en ….; er is een steegje waar alles te krijgen is wat de hypermarkt Nakumat – neergestreken in zo’n spik en span winkelcentrum – nog niet aan kan tippen. En een slagerij die vlees heeft dat zelfs onze Duitse supermarkt alleen maar kan wensen: zoveel keus, zoveel smaak en zo’n lage prijzen. En nog vriendelijke bediening ook, maar ja, dat is makkelijk concurreren met Duitsers.

Op straat wemelt het van marketensers, van gauwdiefjes, sjouwers – het is de Middeleeuwse setting van de Amsterdamse Frans Hals of Jeroen Bosch schilderijen. De gemiddelde muzungu zou hier al snel panisch worden, want wie aankomt rijden, wordt onmiddellijk omsingeld door tientallen jongens, wat misschien dreigend overkomt maar die allemaal een baantje willen: boodschappen dragen, auto bewaken, de beste plekjes voor je groente, fruit en eieren weten te vinden in het doolhof van steegjes en gangetjes. Daardoor weet ik dat de beste eieren in een hok achter een restaurant zit, dat weer in een steegje is gehuisvest achter een slagerij, tussen de winkel van sinkel en de markt van alles. En de goedkoopste ananas is weer te vinden in een hok, met een peertje als verlichting waar een eenzame dame dagenlang boontjes zit te doppen – letterlijk en figuurlijk.

In deze chaos heerst een soort onderlinge samenhang die pas duidelijk wordt als je er regelmatig komt. Alle groentenverkoopsters werken samen, terwijl ze toch ieder op zichzelf zijn – eigen ondernemertjes. Alle fruitmeisjes doen hetzelfde en de jongens die je helpen met bewaken, zoeken en sjouwen doen dat in een soort toerbeurt.

Het is de chaos, de samenhang, de solidariteit en de bijna Amsterdamse joligheid die hier heerst en die het even vermakelijk, goedkoop als boeiend maken om hier je boodschappen te doen.
Laten we hopen dat dit blijft bestaan – hoewel ik vrees het ergste met die betonnen kolos in aanbouw die boven alles uittorent. Maar de randen van de samenleving zijn altijd leuker en interessanter dan het centrum, waar het allemaal geregeld is of moet zijn.




Comments

No comments posted

Your comment


ANTI-SPAM:






Overview