Ontwikkelingsmaffia



Is maffia met twee of met één f? Terwijl we hier over nadenken, wil ik graag het volgende met u delen. Onlangs kreeg ik een mail waarin een bevriend medewerker van de ambassade hier ter plekke de term ‘ontwikkelingsmaffia’ hanteerde: met twee ff’en. Hij bedoelde er de (Nederlandse) ontwikkelingssamenwerking mee. Achter die term schuilt een wereld ie u en soms ook ik niet helemaal doorgrond.

Wederopbouw van de creche in Kamazuru – centrum Rwanda.

Wederopbouw van de creche in Kamazuru – centrum Rwanda.

Wij, onschuldige burgers, veronderstellen dat ontwikkelingssamenswerking dient om arme mensen in arme landen een wat beter leven te geven. Veel (niet alle) ontwikkelingssamenwerking gaat echter over iets anders. Dat gaat over veel geld binnenhalen ten behoeve van de eigen organisatie. Ik denk dat u denkt dat dit een rechtse karikatuur van de werkelijkheid is en misschien is dat wel zo, maar een karikatuur is altijd gebaseerd op de werkelijkheid en ook rechts heeft het wel eens bij het rechte eind.

Voorbeeld: toen ik voor de Amerikaanse organisatie Internews in Ivoorkust werkte kreeg ik aan het einde van het project sterk het idee dat de verlenging van het programma niet gericht was op een verdere investering in de Ivoriaanse samenleving – in dit geval de journalistiek. Nee, ze was bedoeld om de kas van Internews van fondsen te voorzien. En daarvoor was een projectvoorstel bij de Amerikaanse donoren een voorwaarde. Zo werden doel en middelen omgedraaid.

Recent doet zich hier in Rwanda hetzelfde voor. Een Nederlandse ontwikkelingsorganisatie is bezig een programma te verlengen – niet met als doel om te investeren in de Rwandese samenleving, maar om er zelf beter van te worden. Dat wordt nogal schrijnend onderbouwd met de feiten. Het verlengde programma wás c.q. ís namelijk al door financiers gefinancierd en/of gegarandeerd. Maar de lokaal gevestigde medewerker die dat voor elkaar had gekregen door intensief contact met lokaal (doch internationale) gevestigde donoren werd letterlijk achter de rug om (dus buiten medeweten van) gepasseerd door een inderhaast ingevlogen klusjesman van het landelijk bureau uit Amsterdam. Diens missie had alleen en uitsluitend tot doel de toezeggingen van die internationale donoren zo te veranderen dat het geld richting Amsterdam zou vloeien, in plaats van in de Rwandese samenleving.

In het laatste geval mislukte de opdracht van de klusjesman omdat de internationale donoren er niet zo veel voor voelden een organisatie met een nogal twijfelachtige reputatie in Amsterdam overeind te houden. Maar het werpt in ieder geval bij mij de vraag op: waartoe dient ontwikkelingssamenwerking – met de nadruk op samenwerking? Of is het toch ontwikkelingsmaffia? Ik verkies ontwikkelingsmafia.

Een voorbeeld hoe het wél kan is de stichting Maastricht Rwanda. Recent – zie blog lager – werd de partnervereniging van de stichting getroffen door een ramp: een aardbeving vernielde de trots van de vrouwen, namelijk de creche. Schade 6000 euro. Binnen een week werd door en via de stichting Maastricht Rwanda én de vrouwenvereniging zelf 6000 euro bijeen vergaard. De steigers zijn opgetrokken, het beton gestort, de stenen gemetseld en over enkele weken kan de creche weer draaien.

Er blijft geen cent achter welke strijkstok dan ook in Maastricht of elders: het rechtstreeks de bouwput in.

Lessons to learn voor de ontwikkelingsmafia. Maar ik vrees paarlen voor de zwijnen, omdat met dit soort directe hulp geen duur bureau in Amsterdam overeind kan worden gehouden en geen overbodige vliegtickets voor klusjesmannen kunnen worden gedeclareerd.

Een fijne dag verder!




Comments

No comments posted

Your comment


ANTI-SPAM:






Overview