Voer



Eten is in Rwanda eten. Ik bedoel, eten is bedoeld om de maag te vullen en andere organen, zodat het lichaam gesterkt wordt en dat er daarmee vele akkertjes kunnen worden omgeploegd, ingezaaid en geoogst. Eten is dus energie – zoals het oorspronkelijk bedoeld is.

Beetje traditie.

Beetje traditie.

Inmiddels woont een aanzienlijk deel van de bevolking in de stad en die mensen hebben heel wat minder energie nodig dan de ploeteraars op de heuvels. Toch heeft dat de eetcultuur niet wezenlijk veranderd. Jazeker, in Kigali schieten de restaurants als de spreekwoordelijke paddestoelen uit de grond, maar op enkele expat-enclaves na, heeft dat niet tot een wezenlijke verandering van de keuken geleid. Dat betekent: brochettes van hompen rund- of geitenvlees, gefrituurde bananen en dan exotische fufu met isombe, een gefrituurde vis of juist in mootjes gehakt en tot brochette versierd.
Er zullen blanken zijn die het allemaal fantastisch en dus vooral exotisch vinden, en als je hier op vakantie bent is het dan ook. Maar dat geldt niet voor de dagelijkse hap en al helemaal niet als de creativiteit van het bereiden beperkt blijft tot frituren in olie. Wat het ook is, alles gaat de olie in: vis, vlees, frieten, rijst, groenten – alles wordt op USA (spreek uit JOESA) bereid, palmolie dus.

Na enkele maanden dit eetcorvee te hebben doorstaan – tweemaal per dag, want er wordt ‘s middags ook warm gegeten, en als je echt Rwandees wilt zijn dat slobbeer je ‘s morgens bouille weg, een drank gefabriceerd uit shorgummeel – besloot ik om zelf te gaan koken. In Butare, waar we toen nog woonden, was dat makkelijker gezegd dan gedaan. Want om behoorlijk te kunnen koken heb je natuurlijk ingrediënten nodig. En die waren in Butare niet voorhanden. Vlees kocht je op de markt, ook heel anecdotisch maar wel middeleeuws, in een kraampje waar de hersenen, maag en lever bloedden naast de hompen rundvlees, waarvan je vermoedde dat ergens een biefstuk moest zitten, maar tja , waar??

In Kigali ligt dat anders, hier is de echte slager opgerukt, zelfs in buurten waar je het niet verwacht. Kortom, aan de ingrediënten kan het niet liggen. Maar wel aan de mensen die in de keuken werken. Voor de Europese geest het volgende: er zijn hier geen vaatwasmachines, wasmachines, drogers en andere apparatuur die het huishouden verlichten. Dus er werken hier nog gewoon handen en voeten, mensen dus, in de huishouding.

Ook in de keuken. Om in de keuken te werken zijn twee eigenschappen essentieel: creativiteit en organisatietalent. Beide zijn spaarzaam in het land van duizend heuvels. Creativiteit is bedoeld om niet alle ingrediënten in de JOESA te gooien, organiseren is bedoeld om eerst de aardappelen te schillen, voordat je het vuur aansteekt.
De eerste keer dat ik een kip in de oven klaarmaakte met uien, paprika en tomaat vielen alle ogen en monden open: ahaaa, je hoeft het dier dus niet in de olie te gooien en het na een kwartier zwart eruit te vissen. Nee, er zijn wel andere manieren ‘Kip, het meest veeeeelzijdige stukje vleeees.’ Niet in Rwanda dus, het arme dier.

We zijn heel wat koks verder. Eerst was er Fidèle, die wel creatief was (ere die man) maar die zijn naam geen eer aan deed, hij stal onze vorige fotocamera, vergat vervolgens de oplader en stal toen die van de videocamera…

Toen was er Alphonse, die een uitstekend organisator was, maar creatief de duizend heuvels niet ontstegen was. Toen nam Scola, het meisje dat in de huishouding werkte, het over en dat ging goed, omdat ze deed wat ik zei dat ze moest doen en ze was een vlotte leerling. Maar ze kreeg ruzie met Jacqueline en toen kwam Angelique. Angelique had naar eigen zeggen twee jaar kookles gehad, dat wil zeggen op de huishoudschool gezeten. Maar ze was creatief noch sterk in organiseren en kreeg bovendien vreselijke last van heimwee, het arme kind was net 18 en verhuisde vanuit de binnenlanden achter Butare naar Kigali, de grote boze stad.

Toen kwam Francien, maar Francien luisterde naar niets en niemand en toen dat tot een aanvaring lijdde met de bazin alhier was het exit Francien. Dus werd het Aimabele, waarvan god mag weten wie bedacht had dat hij zo heette en die hield het net zolang vol, totdat ik terug uit Nederland kwam (hij was aangenomen in mijn afwezigheid) en na een week was het: Dag Aimabele.

Benita nam het over, het meisje dat het werk van Scola (zie hierboven) had opgepakt. Benita leerde snel maar dacht over de resultaten anders dan ik, ze bereidde zelfs chocolademousse (!!!!) maar met het eiwit boven en de gestolde chocolade ergens onder. Niet erg, maar Benita deed bijna 3 uur over een maaltijd, omdat ze het organiseren niet onder de knie wilde krijgen.

Het huishoudelijk werk van Benita was overgenomen door Angelique II. En die doet sinds een maand de keuken. Laten we eens kijken hoelang dat goed gaat. Ze doet precies wat haar gezegd wordt, vooral omdat ze dat niet begrijpt. Bravo, in de wachtkamer zit voor noodgevallen Betty, die het werk van Angelique II in huis heeft overgenomen…

By the way: volg op www.beforexile.nl het boek dat ik schrijf over Afrika, Europa, diaspora, noord-zuidverhoudingen en nog veel meer. Klik op ‘informatie’ en dan op ‘Boek Online’!

 




Comments

No comments posted

Your comment


ANTI-SPAM:






Overview