Een heer in antracietgrijs kostuum, thans demissionair minister van de Lage Landen. Een in blauw mantelpakje gehesen dame, een door niemand gekozen Eurocommissie voorzitter. Een in hagelwit gedrapeerde neofascistische verre nazaat van Mussolini, thans eerst minister in Italië. Ze schudden allen de hand van een heer in het zwart, president van Tunesië, en zelfverklaard racist, en autocraat, die elke tegenwind in eigen land de nek omdraait en/of het gevang ingooit. Ze hebben zojuist een migratiedeal gesloten. En zijn daarover zeer tevreden.
De president, omdat hij nu met EU geld gefinancierd zwarte migranten de grens kan overzetten. De witte dame omdat zij geen enkele migrant meer over de Italiaanse vloer wil hebben. De blauwe dame omdat ze trots is dat deze migratiedeal een einde zal maken aan politiek gezeur in Brussel, vooral van rechtse partijen. En de antracietgrijze demissionaire premier omdat hij in eigen Nederland voor de VVD een belofte heeft ingelost: minder migranten.
Gaat het helpen, die deal? Het antwoord op die vraag werd diezelfde zondag dat de deal gesloten werd gegeven door de Tunesische president. Als ‘proof of the pudding’ had hij zijn politiemacht opdracht gegeven honderd zwarte migranten letterlijk de woestijn in te jagen, in het niemandsland met buurland Libie. Zonder eten, zonder drinken,. bij een tempratuur 45 graden. En geen airco in de buurt. Wel de Libische grenswacht die de migranten oppikte en hen niet, zoals ze gebruikelijk zijn te doen, direct achter slot en grendel te zetten om te martelen en te verkrachten. Maar eerst een flesje water voor bij de fotograaf. En om de Tunesische president in zijn hemd te zetten, hoewel die dat nu juist bedoeld had als staaltje van daadkrachtig terugkeer en omvolkingsbeleid.
Gaat het helpen die deal? Natuurlijk zei de mevrouw in het blauwe mantelpakje. Zo pakken we de mensensmokkelaars aan. Natuurlijk zei de neofascistische mevrouw. Dit wordt een voorbeeld voor deals met alle Nord-Afrikaanse landen. Natuurlijk zei de demissionaire premier in het antracietgrijze pak, zo houden we mensenrechten in stand. Daar staat de Europese Unie garant voor.
Is dat zo? Doet de Europese Unie onafhankelijk onderzoek naar de ramp van een maand geleden in de Griekse Middellandse Zee waar 500 mensen verdronken? Nee.
Treedt de EU op tegen Libie, dat vorige week met scherp geschut schoot op hulpverleners en migranten in de Middellandse Zee. Nee. In plaats daarvan maakt de EU juist deze week extra geld vrij om de Libische kustwacht nog meer wapens en boten te geven.
Treedt de EU op tegen martelingen van de Kroatische douane? Tegen push backs door de eigen grensbewakingsdienst Frontex, Griekenland, Italië, Malta?
Nee.
Zijn die mensenrechten niet universeel en dus ook voor migranten bedoeld? Zeker wel. Als ze uit Japan, komen, of India, of de Verenigde Staten, of Brazilie. Maar dan heten ze ook geen migranten, maar expats.
Zwarte migranten daarentegen, die zijn niet gewenst. Voor hen muren, prikkeldraad, eindeloze zandwoestijn of een zeemansgraf. En dan de mensensmokkelaars de schuld geven, dat doet het goed voor de politieke achterban ter rechterzijde.
De enige oplossing om migratie vorm te geven zijn veilige routes, gebaseerd op een constructief migratiebeleid van vraag en aanbod – los van de rechten die in het Vluchtelingenverdrag staan. Het enige waar een stop op moet is een politiek discours dat aanzet tot vreemdelingenhaat en xenofobie.
Wie roept dat viertal van hierboven tot de orde? Of faalt ook de democratie als het migratiebeleid gaat?