Desillusies van een Fransman



Op het terras van Karibu – het enige café-restaurant met een terras in deze miljoenenstad… – zit een Fransman, die daar eigenlijk al dagen zit. Hetgeen betekent dat ik er ook al dagen kom, anders zou ik dat niet weten. Hij ziet er gedeprimeerd uit en ook dat klopt: hij is een gedeprimeerde Fransman. Volumneus, snor, hij zou zo in een film van Louis de Funès passen, op een jeu de boulesbaan met een picard.

Panorama by night vanaf ons balkon.

Panorama by night vanaf ons balkon.

Maar hij zit hier in Kigali mismoedig achter een glaasje water. En Fransman in Rwanda is al een wereldwonder, sinds Kigali de betrekkingen met La France op koud water heeft gezet. En in het gesprek dat ik met de Fransman heb, nadat hij voorzichtig aftastend had gevraagd wat voor werk ik deed, bleek dat de gebroken diplomatieke betrekkingen ook tot persoonlijke breuken leidt.

Hij heeft geen werk meer, want ontslagen, dus geen inkomen, wordt binnen 2 weken uit zijn huis gezet. Omdat hij geen geld heeft, kan hij zij visum niet verlengen, want dat was gekoppeld aan zijn werk. En dus is zijn paspoort ingenomen (!) dat hij wel weer terug kan kopen, maar daar heeft hij dus geen geld voor. Gevangene in vreemd land, verstoten door iedereen om hem heen, want dat waren bijna allemaal Rwandezen en daar zou ik nog geen derde hands auto van kopen, als u begrijpt wat ik bedoel.

U begrijpt het niet? Rwandezen zijn in het zakelijk verkeer uitsluitend geïnteresseerd in hun eigen belang en dat gaat dus in het intermenselijk verkeer goed, tot dat Uw belang afwijkt van dat van uw Rwandese partner. En omdat het zakelijk verkeer nogal verstrengeld is met het persoonlijk verkeer is dat nogal complex en compleet.

De Fransman is een hoop ellende, vandaag ontving ik een sms dat hij graag nog een keer wil praten én tegelijk zijn inboedel verkopen. Hij woont in Nyamirambo, de volkswijk van Kigali, fantastisch om te eten en te drinken – niet om te wonen, tenminste niet voor een muzungu, zeker niet voor een Franse muzungu.

Toen ik nog in Butare woonde, ontmoette ik nooit dit soort drama’s en evenmin de veroorzakers daarvan: de zeer met zichzelf ingenomen inwoners van dit land, die zich gesetteld hebben in protserige pandjes op een van de heuvels die de hoofdstad rijk is. Toen de Fransman zich gisteren aan mijn tafeltje nestelde, was ik juist bezig een glossy te lezen ‘Rwanda business’ waarin in ronkende termen maar in abonimabel Engels werd geschreven hoe Kigali er over 20 jaar uitziet: een stad die uitsluitend en alleen nog bedoeld is voor werken en heel veel geld en om dat te illustreren waren er van die mooie perspectiefschetsen afgedrukt van skylines, waar New York magertjes bij afsteekt, ook toen het nog voor 9/11 was.

Het zijn mooie dromen, bedoeld voor het imponeren van de expats die hier rondhuppelen en voor hen die de plannen zelf bedacht hebben. Zij leven in een soort droomwereld, een kaasstolp die Kaciyru heet of Nyamutarama of andere fantasienamen die aan de veelverdieners wijken zijn gegeven.

De werkelijkheid speelt zich af op andere heuvels, hier ver buiten Kigali – of eigenlijk helemaal niet zo ver, gewoon net buiten de fantasiewijken waar de harde werkelijkheid begint. Die een stuk minder zelfvoldaanheid en daarom een stuk meer vriendelijkheid ademt dan mijn nieuwe omgeving.

Dat het dromen zijn, blijkt overigens ook uit mijn directe omgeving: ik woon weliswaar in een soort van villawijk, maar 8 van de 10 villa’s staan letterlijk in de steigers en er is in de verste verte geen metselaar of timmerman te zien om af te bouwen. Daar hebben de eigenaren namelijk geen geld voor. Het is dus eigenlijk erger dan een droomwereld: een wereld van halfafgebouwde staketsels weerspiegelt meer de waan van de dag dan de waanzin van de perspectieftekening.

En de Fransman… tja, die is op zijn manier slachtoffer van deze werkelijkheid. Hij geloofde namelijk in de staketsels en de halfafgebouwde villa’s, als zouden die de perspectieftekeningen zijn en alleen maar voltooid hoefden te worden. Helaas, de werkelijkheid is anders, die heet Afrika en zelfs in Rwanda komt daarvan niemand los. Het is niet dat men niet wil, het is meer dat men uiteindelijk niet anders kan. Omdat de mogelijkheden beperkt zijn en dat komt weer omdat de beperkingen onmogelijk tot andere werkelijkheden leiden – en dat houdt weer verband met de wijsheid die ik hierboven verkondigde: het eigen belang dat altijd prefaleert en uiteindelijk weer als een boemerang terug komt. Maar intussen wel een Fransman van zijn idealen hebben beroofd. En zelfs zijn werkelijkheid.

Zo dat is wel weer genoeg voor Valentijsndag. Gefeliciteerd, het is vandaag mijn vijfde verjaardag van mijn trouwen!




Comments

No comments posted

Your comment


ANTI-SPAM:






Overview